Haags centrum voor literatuur | science | debat
NL | EN Menu

Terugblik - 12 januari 2017

Welkom in belastingparadijs Nederland

Nederland staat na de Kaaimaneilanden en Bermuda op de derde plaats van belastingparadijzen in de wereld. Waarom wordt ons land een belastingparadijs genoemd? Hoe zit het met de afspraken die de Nederlandse regering maakt met multinationals over belastingen, en welke gevolgen heeft dat bijvoorbeeld voor arme landen?

Journaliste Sheila Sitalsing ging in gesprek met een aantal experts, zoals Esmé Berkhout van Oxfam Novib, fiscalist Paul de Haan, en met George van Houts, de theatermaker die bekend is van zijn voorstellingen over o.a. de bankencrisis. Ze gaven ons een inkijkje in het reilen en zeilen van ons belastingparadijs. Rijke én arme landen concurreren - in een steeds vrijer wordende wereldmarkt - met elkaar om bedrijven met gunstige regelingen binnen te halen. Tegelijk lopen ze hierdoor jaarlijks miljarden euro's mis. Apple, Starbucks, en recent nog het Duitse BASF zijn slechts enkele voorbeelden van bedrijven die gebruik maken van gunstige belastingregels opgesteld en uitgevoerd door nationale overheden. Hoe verlopen die onderhandelingen met de bedrijven? Wie maken die geheime afspraken en hoe zit het met toezicht en de democratische controle daarop?

Theatermaker George van Houts won in 2016 nog de tv-quiz 'De Slimste Mens'. Avond aan avond vertelt hij met zijn theatergroep 'De Verleiders' aan volle zalen wat er fout zit bij de banken en het financiële systeem. Zijn voorstellingen leidden tot kamervragen, en een onderzoek van de WRR in opdracht van de minister van Financiën. Banken en bedrijven nodigen hem uit als spreker en sturen hun personeelsleden naar zijn voorstelling.

Fiscalist Paul de Haan adviseerde Amerikaanse bedrijven op het gebied van internationaal fiscaal recht. Nu geeft hij trainingen aan belastingdiensten in ontwikkelingslanden. Hij vindt Nederland overigens geen belastingparadijs, maar "een leuk schakelland. Landen zijn zeker zo goed in taxplanning als bedrijven".

Esmé Berkhout van Oxfam Novib verwijt Nederland en andere belastingparadijzen dat door deze grootschalige ontduiking ontwikkelingslanden miljarden aan belastinginkomsten mislopen. "Het resultaat is toenemende extreme ongelijkheid binnen landen en geldtekort om burgers in ontwikkelingslanden meer kansen op een beter leven te geven". Kortgeleden publiceerde Oxfam Novib een lijst van belastingparadijzen.

Een programma in samenwerking met Oxfam Novib.

Writers Unlimited Gemeente Den Haag Fonds 1818 Bibliotheek Den Haag